Rolnictwo to kluczowy sektor w gospodarce wspólnoty europejskiej. By zachować społeczno-kulturowy krajobraz wsi, konieczne jest umacnianie historycznej i proekologicznej świadomości obywateli. Zrównoważony rozwój agroterenów powinien opierać się na racjonalnej konsumpcji i szacunku do tradycji. W tym kluczową rolę odgrywają zagrody edukacyjne.
Rolnictwo odpowiedzialne społecznie
Innowacyjnym podejściem do rozwoju terenów pozamiejskich jest rolnictwo społeczne, skupiające się na pełnym wykorzystaniu potencjału gospodarstwa. Obejmuje ono szeroki katalog działań – od produkcyjno-rynkowych po środowiskowo-kulturowe. W ten sposób jednoczy w sobie tradycyjny charakter pracy na roli i usługi socjalne, także opiekuńcze. W odpowiedzi na współczesne wyzwania integruje osoby wykluczone: samotne, bezdomne lub z niepełnosprawnościami. Mogą one korzystać z takich form terapii jak m.in. ogrody dydaktyczne, gdzie poznają zwierzęta i rośliny oraz uczą się zasad hodowli.
Szczególną formą rolnictwa społecznego są certyfikowane zagrody edukacyjne, których historia w Polsce sięga 2011 roku. Ich idea koncentruje się na działaniach oświatowych opartych na indywidualnym potencjale rolniczym gospodarstw o profilu przedsiębiorczo-turystycznym.
Tu poznasz pracę rolnika
Upowszechnianie wiedzy na temat pochodzenia żywności i podniesienie prestiżu pracy rolnika są jednymi z celów Wspólnej Polityki Rolnej. Przybliżanie terenów wiejskich osobom na co dzień mieszkającym w miastach pozwala zachować kulturowe dziedzictwo wsi, a nawet ocalić od zapomnienia ginące zawody.
Właścicieli zagród edukacyjnych łączy pasja do nauki młodszych pokoleń i chęć zaszczepienia w nich miłości do ziemi. Zapoznają oni uczestników zajęć z codziennym rytmem gospodarstwa – jego kolorami, zapachami, dźwiękami i smakami. Zajęcia prowadzone są wyłącznie na bazie własnych zasobów w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej oraz przetwórstwa płodów rolnych. W zależności od typu zagrody uczniowie mogą wziąć udział w pokazach wypieku chleba, wyrobu sera czy naczyń garncarskich bądź nauczyć się prać na tarach.
Zapraszamy do obejrzenia filmu: https://www.youtube.com/watch?v=URnRJVMJMzY, z którego dowiesz się, jak wygląda zagroda edukacyjna u młynarza.
Wsparcie od UE
Rolnictwo społeczne, w tym zagrody edukacyjne może liczyć na wsparcie Wspólnej Polityki Rolnej. Szczególne znaczenie ma wsparcie w ramach podejścia LEADER udzielane przez Lokalne Grupy Działania, w ramach którego możliwe będzie uzyskanie dofinansowania na rozwój pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych np. w ramach gospodarstw agroturystycznych i zagród edukacyjnych. Interwencja LEADER ukierunkowana jest na budowanie lokalnej tożsamości bazującej na aktywizacji społecznej, przy wykorzystaniu miejscowych zasobów, w sposób zapewniający najlepsze zaspokojenie potrzeb społeczności wiejskich.
Szczegółowe informacje na temat wsparcia rolnictwa społecznego oraz rozwoju pozarolniczych funkcji gospodarstw rolnych, znaleźć można w dokumencie przygotowanym przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
Fot. www.canva.com